W świecie tradycyjnie pojmowanych finansów praktycznie wszystkie transakcje wiążą się z koniecznością uczestnictwa pośredników. Nawet w prostą sytuację płatności kartą kredytową zaangażowane są liczne instytucje: platforma obsługująca terminal płatniczy, internetowy serwis pośredniczący w płatnościach oraz przynajmniej dwa banki. Na wielu etapach operacji finansowych nadzór nad naszymi środkami sprawują podmioty trzecie, mające możliwość tymczasowego zawieszenia, a nawet ostatecznego odrzucenia transakcji wedle własnego uznania. Tymczasem kryptowaluty w swoich założeniach mają zapewnić nam coś zupełnie innego…

DeFi, czyli wolność finansów

Idea decentralizacji przyświecająca kryptowalutom ma na celu wyzwolenie naszych pieniędzy spod wpływu wszechmogących instytucji. Realizacji tego postulatu służy między innymi koncepcja DeFi, czyli zdecentralizowanych finansów. DeFi (ang. Decentralized Finances) opiera się na założeniu, że system finansowy nie powinien być niepodzielnie kontrolowany przez instytucjonalnych dostawców usług. Zamiast tego w procesie zarządzania operacjami finansowymi środek ciężkości powinien zostać przesunięty w stronę samych użytkowników. Koncept DeFi zyskuje uznanie w oczach coraz większej liczby osób nie tylko ze względu na wolnościowe przesłanki ideologiczne. Spora część krypto entuzjastów zorientowanych na pragmatyzm podkreśla, że system oparty na DeFi znacznie podniesie wydajność i zwiększy szybkość transakcji, nad którymi obecnie ciąży klątwa opieszałości i kosztowności bankowych procedur.

Na DeFi składa się innowacyjny system oparty na technologii blockchain. Jego infrastruktura zbudowana jest w głównej mierze na sieci Ethereum, która oferuje tworzenie smart kontraktów. DeFi wykorzystuje inteligentne umowy do automatyzacji procesów finansowych, umożliwiając użytkownikom angażowanie się w różne działania, takie jak udzielanie pożyczek, wymiana handlowa czy generowanie dochodu w procesie stakowania. W obrębie zdecentralizowanych finansów pojawiły się niegdyś odkrywcze, a dziś dobrze znane zjawiska: stablecoiny (kryptowaluty powiązane z wartością tradycyjnych aktywów), zdecentralizowane giełdy (DEX) oraz usługi pożyczkowe peer-to-peer.

Trzy filary DeFi: otwartość, przejrzystość i dostępność

Podstawowe zasady DeFi zasadniczo odróżniają krypto ekosystem od tradycyjnych rozwiązań finansowych. Platformy DeFi są zbudowane na fundamencie otwartości, co oznacza, że ich podstawowy kod jest publicznie dostępny do wglądu i potencjalnie może być kontrolowany przez każdego uczestnika transakcji na prawie równości. Jawność i brak uprzywilejowania w dostępie do informacji sprzyja zaufaniu i współpracy wewnątrz kryptowalutowej społeczności, ponieważ użytkownicy mogą samodzielnie ocenić bezpieczeństwo i na bieżąco weryfikować funkcjonalność wykorzystywanych platform. Otwartość stymuluje również sprawne wprowadzanie innowacji, ponieważ programiści mogą swobodnie tworzyć nowe aplikacje i usługi finansowe w procesie modyfikacji protokołów o charakterze open source.

Przejrzystość to kolejny kluczowy aspekt DeFi. Transakcje wykonywane na zdecentralizowanych platformach są rejestrowane na blockchainie, który pełni funkcję publicznej księgi rachunkowej. Gwarantuje to, że wszystkie działania są widoczne i weryfikowalne. W rezultacie użytkownicy zyskują możliwość skrupulatnego śledzenia przepływu środków oraz oceny ryzyka związanego z konkretną platformą, co przekłada się na podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych. Przejrzysty charakter DeFi przyczynia się do nieporównanie wyższego stopnia bezpieczeństwa i wiarygodności w porównaniu z obecnie działającą bankowością czy rynkiem papierów wartościowych.

Last but not least, uczestnictwo w uniwersum DeFi jest całkowicie egalitarne, nie wymaga żadnych oficjalnych zezwoleń, ponieważ zdecentralizowane platformy zaprojektowano tak, aby były dostępne dla każdego, niezależnie od lokalizacji, tożsamości lub statusu majątkowego. Użytkownicy mogą wchodzić ze sobą w interakcje oraz korzystać z usług DeFi bez konieczności uzyskiwania zgody organu takiego jak bank lub instytucja finansowa. Nieograniczona dostępność w kryptowalutowym wydaniu praktycznie eliminuje barierę wejścia, umożliwiając szerszemu gronu konsumentów, inwestorów i przedsiębiorstw uczestnictwo w globalnym systemie finansowym. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że DeFi stanowi ruch o potężnej sile, zorientowany na daleko idące przekształcanie świata finansów.

DeFi w praktyce

Narodziny DeFi w dzisiejszym rozumieniu tego zjawiska wyznacza moment uruchomienia sieci Ethereum w 2015 roku. Inteligentne kontrakty w uniwersum Ethereum umożliwiły tworzenie złożonych aplikacji i protokołów finansowych w technologii łańcucha bloków. Jeden z najwcześniejszych projektów DeFi, MakerDAO, został uruchomiony w 2015 roku i wprowadził na rynek stablecoina DAI, powiązanego z dolarem amerykańskim. W kolejnym roku pojawiła się pierwsza zdecentralizowana giełda (DEX) o nazwie EtherDelta, umożliwiająca obrót tokenami bezpośrednio na blockchainie Ethereum. Do dalszego rozwoju DeFi przyczyniła się istna eksplozja ofert początkowych monet (ICO, ang. Initial Coin Offering), która miała miejsce w roku 2017. Ponieważ większość ICO przeprowadzono w infrastrukturze Ethereum, udało się zebrać znaczne fundusze poprzez sprzedaż tokenów ERC-20, które są zgodne ze standardami inteligentnych kontraktów.

Termin „DeFi” został spopularyzowany w 2018 roku; od tego czasu świat zdecentralizowanych finansów doświadczył szybkiego wzrostu i dywersyfikacji. Uruchomiono wiele nowych projektów, wzbogacających scenę DeFi o protokoły pożyczkowe czy platformy służące do „farmingu”. Obecnie paleta zdecentralizowanych finansów stale się rozwija i ewoluuje, a nowe protokoły, aplikacje i usługi są regularnie udoskonalane. DeFi zyskuje coraz większą uwagę zarówno mediów, jak i społeczności inwestorów.

Zdecentralizowane finanse znajdują szeroki zakres praktycznych zastosowań. Oto niektóre z nich:

• Zdecentralizowane giełdy (DEX): Uniswap, SushiSwap i Curve Finance to popularne giełdy DEX, które umożliwiają wymianę tokenów w systemie P2P.
• Platformy pożyczkowe: Compound, Aave i MakerDAO to przykłady platform DeFi, które umożliwiają pożyczanie cyfrowych aktywów. Pożyczkodawcy zarabiają na udostępnianiu swoich depozytów, podczas gdy pożyczkobiorcy uzyskują dostęp do pożyczek mających zabezpieczenie w postaci kryptowalut. Rozwiązania DeFi umożliwiają pożyczanie kryptowalut bądź innych aktywów na elastycznych warunkach i bez pośredników.
• Stablecoiny: DAI i USDC to przykłady tokenów typu stablecoin powiązanych z dolarem amerykańskim, zapewniających stabilny (jak na realia krypto) środek przechowywania wartości oraz środek płatniczy w przestrzeni DeFi. Stablecoinów można używać do przechowywania oszczędności, usprawniania transakcji lub zapewniania ekspozycji na tradycyjne aktywa w przestrzeni aktywów cyfrowych.
• „Farming”: Yearn.Finance, Balancer i PancakeSwap to platformy, które umożliwiają optymalizację zysków poprzez automatyczne przydzielanie aktywów do różnych protokołów DeFi. Użytkownicy mogą również zapewniać płynność platformom w zamian za nagrody w postaci tokenów.
• Instrumenty pochodne: Synthetix i dYdX to platformy DeFi, które oferują użytkownikom ekspozycję na instrumenty pochodne, takie jak opcje czy kontrakty terminowe. Są sposobem na zwiększenie dywersyfikacji portfela.
• Ubezpieczenia: Nexus Mutual i Cover Protocol zapewniają zdecentralizowane rozwiązania ubezpieczeniowe, które chronią użytkowników przed potencjalnymi zagrożeniami w przestrzeni DeFi, takimi jak luki w zabezpieczeniach smart kontraktów lub awarie platform blockchain. Zapewniają dodatkową ochronę przed potencjalnymi stratami finansowymi, np. w wyniku błędów technicznych zaistniałych w trakcie przeprowadzania transakcji.

Zalety i wady DeFi

Zalety:

• Prywatność: DeFi zapewniają użytkownikom zwiększoną kontrolę nad posiadanymi zasobami finansowymi i danymi wrażliwymi, ponieważ interakcje w sieci P2P eliminują konieczność deponowania środków oraz powierzania poufnych informacji zewnętrznym instytucjom w postaci np. banków.
• Przejrzystość: protokoły DeFi są zbudowane na przejrzystych i otwartych platformach typu blockchain, które charakteryzują się nieporównywalnie większą jawnością w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami finansowymi.
• Bezpieczeństwo: protokoły zdecentralizowanych finansów wykorzystują kryptografię i smart kontrakty do zabezpieczania transakcji oraz ochrony przed oszustwami.
• Dostępność: protokoły DeFi są dostępne z dowolnego miejsca na świecie dla każdego. Jedynym warunkiem jest połączenie internetowe wraz z kompatybilnym portfelem cyfrowym. Zdecentralizowane finanse mają szanse zapewnić usługi finansowe populacjom o niedostatecznym dostępie do bankowości lub nieposiadającym usług bankowych, ponieważ dzięki wykorzystaniu smart kontraktów nie wymagają tradycyjnej infrastruktury w postaci fizycznych oddziałów zatrudniających rzesze pracowników.
• Niskie opłaty: protokoły DeFi nakładają znacznie niższe opłaty prowizyjne, niż tradycyjne usługi bankowe, ponieważ generują znacznie mniejsze koszty operacyjne.

Wady:

• Złożoność: protokoły DeFi są na ogół złożone i trudne do zrozumienia, co może stanowić barierę wejścia dla osób, którym obsługa wirtualnych aplikacji sprawia trudność.
• Zmienność: kryptowaluty i inne aktywa będące przedmiotem obrotu na platformach DeFi są z reguły dość niestabilne, co czyni je zbyt ryzykownymi dla wielu użytkowników.
• Niedostateczna regulacja prawna: protokoły zdecentralizowanych finansów często nie podlegają takim samym regulacjom prawnym, jak tradycyjne usługi finansowe, co zwiększa ryzyko oszustwa lub innych nielegalnych działań, a na domiar złego utrudnia proces uzyskiwania odszkodowań.
• Ograniczona adopcja: protokoły DeFi są wciąż na wczesnym etapie rozwoju i nie osiągnęły jeszcze powszechnego zastosowania. Fakt ten wpływa na ograniczenie ilości i różnorodności usług finansowych dostępnych w ramach DeFi.
• Zależność od Ethereum: większość projektów DeFi tworzy się na platformie Ethereum, co oznacza, że są one zależne od kondycji i bezpieczeństwa tylko jednej sieci blockchain. Jeśli w sieci Ethereum wystąpią problemy techniczne, negatywnie wpłynie to na dostępność i stabilność sporej części protokołów DeFi.

Mamy nadzieję, że nasz artykuł nieco przybliżył Wam zjawisko DeFi. Widzimy, że zdecentralizowane finanse mają realną szansę zrewolucjonizować sposób, w jaki uzyskujemy dostęp do usług finansowych i wchodzimy ze sobą w interakcje podczas zawierania różnorakich transakcji. Rozwiązania DeFi umożliwione dzięki powstaniu kryptowalut zapewniają nam większą wygodę, przejrzystość, a także bezpieczeństwo i redukcję kosztów. Należy jednak zaznaczyć, że zdecentralizowane finanse póki co nie powinny być traktowane jako zamiennik tradycyjnych usług finansowych, ale raczej jako dodatkowa opcja adresowana dla osób, którym zależy na większej dywersyfikacji portfolio.

* * *

Chcesz kupić kryptowaluty lub wymienić je na gotówkę? Sprawdź nasz kantor kryptowalut Warszawa Bitmona już dziś! Oferujemy także sprzedaż urządzeń do bezpiecznego przechowywania Twoich krypto – portfele sprzętowe marki Ledger oraz specjalne tabliczki do zapisywania frazy odzyskiwania.