Wiele nowatorskich projektów w świecie kryptowalut w prostej linii wywodzi się od dwóch rozwiązań zaproponowanych po raz pierwszy przez Ethereum – smart kontraktów i dApp. Właśnie tym dwóm zjawiskom poświęcimy nasz dzisiejszy artykuł.

Inteligentne umowy

Smart kontrakt to samo-wykonująca się umowa, w której warunki porozumienia między kupującym a sprzedającym są bezpośrednio zapisywane w liniach programistycznego kodu. Kod ten jest następnie przechowywany w łańcuchu bloków sieci Ethereum, w związku z czym po zatwierdzeniu nie można go zmienić. Zapis na blockchainie stanowi gwarancję bezpieczeństwa i czyni ze smart kontraktów potencjalnie niezawodną formę przeprowadzania transakcji. W dodatku bez potrzeby pośredników, w sposób automatyczny, a co za tym idzie maksymalnie usprawniony.

W tradycyjnym układzie pośrednicy, tacy jak prawnicy czy banki, zobowiązują się do egzekwowania warunków umowy. Inteligentne kontrakty eliminują potrzebę uczestnictwa takich instancji przy zawieraniu i przeprowadzaniu transakcji, ponieważ działają automatycznie w sieci Ethereum, niezależnie od wpływu osób trzecich. Kod i zapisy transakcji są na bieżąco dostępne do wglądu. Zapewnia to większą przejrzystość zachodzących procesów, a także zwiększa odporność na manipulacje. Kod inteligentnej umowy przechowuje się na blockchainie Ethereum, który jest zdecentralizowany i publicznie dostępny. Dzięki temu każdy może zweryfikować warunki umowy i w dowolnym momencie upewnić się, że jest ona wykonywana prawidłowo.

Innowacja smart kontraktów stanowi istotny postęp w dziedzinie prawa umów i z pewnością wywrze wpływ na przyszłość handlu. W kontekście samego Ethereum inteligentne kontrakty wykorzystuje się do automatyzacji i zabezpieczania szerokiego zakresu operacji, od transakcji finansowych po zarządzanie łańcuchem dostaw. Przykładowo, inteligentnej umowy można użyć do zautomatyzowania zakupu nieruchomości, gdzie dana umowa zostałaby wykonana automatycznie po spełnieniu określonych warunków, takich jak przekazanie środków i przeniesienie własności nieruchomości.

Inteligentne kontrakty pozwalają również na tworzenie zdecentralizowanych organizacji autonomicznych (DAO), czyli organizacji zarządzanych przez kod, a nie przez ludzi. DAO wykazują sporą odporność na manipulacje i znajdują szereg praktycznych zastosowań, od zarządzania funduszami organizacji non-profit, po głosowanie nad ważnymi decyzjami w kryptowalutowych społecznościach.

Smart kontrakty w praktyce

Inteligentne kontrakty znajdują wiele potencjalnych zastosowań, takich jak ułatwienie szerokiego zakresu transakcji, w tym wymiany walut, handlu nieruchomościami lub sprzedaży i kupna innych aktywów w sposób zdecentralizowany. Mają również potencjał, by zrewolucjonizować wiele branż, ponieważ pozwalają na szybsze, tańsze i bezpieczniejsze transakcje w porównaniu z tradycyjnymi metodami. Do najczęściej spotykanych praktycznych zastosowań inteligentnych kontraktów należą:

• Procedury zarządzania łańcuchem dostaw: inteligentne kontrakty mogą służyć do śledzenia i weryfikowania autentyczności produktów w łańcuchu dostaw. Automatyzują proces lokalizowania produktów i zapewniają wszystkim stronom w łańcuchu dostaw dostęp do informacji na temat towarów w czasie rzeczywistym.
• Zdecentralizowane finanse (DeFi): smart kontrakty są kluczowym elementem DeFi, bowiem zapewniają infrastrukturę dla zdecentralizowanych produktów finansowych, takich jak pożyczki, tokeny typu stablecoin i zdecentralizowane giełdy (DEX). Automatyzują proces udzielania i zaciągania pożyczek, ułatwiając i usprawniając użytkownikom dostęp do usług finansowych.
• Rynek nieruchomości: smart kontrakty znajdują użycie w automatyzacji procesu przenoszenia własności nieruchomości, zmniejszając zapotrzebowanie na pośredników, takich jak prawnicy czy agenci nieruchomości. Okazują się również przydatne w zarządzaniu umowami najmu i automatyzacji płatności czynszu.
• Gaming: inteligentne umowy wykorzystuje się także do tworzenia zdecentralizowanych gier działających na blockchainie Ethereum. Niekiedy używa się ich do automatyzacji procesu handlu przedmiotami w grze.
• Zarządzanie danymi wrażliwymi: inteligentne kontrakty regulują tworzenie zdecentralizowanych baz dokumentów, które umożliwiają użytkownikom bezpieczne zarządzanie i kontrolowanie danych osobowych.

To tylko kilka przykładów użycia inteligentnych kontraktów. Wszechstronność i możliwości automatyzacji sprawiają, że umowy na blockchainie Ethereum stają się cennym narzędziem dla różnych branż i mogą znacząco wpłynąć na sposób, w jaki będziemy prowadzić działalność gospodarczą w przyszłości.

Zalety i wady smart kontraktów

Zalety:

• Pełna automatyzacja: po spełnieniu warunków umowy smart kontrakt zostaje zrealizowany bez potrzeby ingerencji ze strony pośredników.
• Odporność na manipulacje: inteligentne kontrakty przechowuje się w łańcuchu bloków, co czyni je niezmiennymi i odpornymi na manipulacje lub modyfikacje.
• Przejrzystość: wszystkie działania i transakcje, które mają miejsce w ramach inteligentnej umowy są widoczne dla wszystkich zaangażowanych stron w dowolnej chwili.
• Ekonomiczność: smart kontrakty znacznie obniżają koszty transakcji poprzez wyeliminowanie pośredników.
• Programowalność: inteligentne umowy można zaprogramować tak, aby wykonywały szeroki zakres funkcji i automatyzowały złożone procesy.

Wady:

• Brak elastyczności: po wdrożeniu inteligentnego kontraktu w łańcuchu bloków nie można go w żaden sposób modyfikować, co oznacza, że nie da się naprawić ewentualnych błędów w umowie.
• Złożoność: inteligentne umowy są na ogół trudne do opracowania i przetestowania oraz wymagają wysokiego poziomu wiedzy informatycznej.
• Ograniczony zakres: smart kontrakty mają obecnie ograniczony zakres i mogą wykonywać tylko funkcje, które są wyraźnie zaprogramowane w kontrakcie.
• Luki w zabezpieczeniach: inteligentne kontrakty wykazują podatność na ataki hakerskie, które mogą skutkować utratą funduszy lub poufnych informacji należących do stron umowy.
• Niepewność regulacyjna: ramy prawne dotyczące inteligentnych umów wciąż znajdują się we wczesnej fazie rozwoju, co wpływa na niepewność i ryzyko prawne dla użytkowników.

Aplikacje dApp

Zdecentralizowane aplikacje, znane pod skrótową nazwą dApp, są obok smart kontraktów i niewymienialnych tokenów (NFT) najistotniejszą innowacją wprowadzoną do świata kryptowalut przez twórców Ethereum. Pod terminem dApp kryją się aplikacje działające wyłącznie w zdecentralizowanej sieci węzłów. W przeciwieństwie do tradycyjnych aplikacji, które działają opierając się na pojedynczym serwerze lub grupie serwerów kontrolowanych przez jeden podmiot, dApp funkcjonują w infrastrukturze sieci P2P zasilanej kryptowalutowym tokenem Ether.

Podobnie jak smart kontrakty aplikacje dApp mają szerokie spectrum zastosowań – od usług finansowych po gry komputerowe, od mediów społecznościowych aż po zarządzanie łańcuchem dostaw. Jedną z kluczowych zalet dApp zbudowanych na sieci Ethereum jest ich bezpieczeństwo i przejrzystość. Ponieważ działają w zdecentralizowanej sieci, nie są uzależnione od żadnego pojedynczego podmiotu, co na gruncie technicznym skutkuje zwiększoną odpornością na usterki. Innymi słowy dApp nie przestanie działać w momencie awarii serwera.

Kody zdecentralizowanych aplikacji przechowuje się w blockchainie Ethereum, dzięki czemu każdy może zweryfikować ich integralność. Ponadto dApp zapewniają użytkownikom większą kontrolę nad ich danymi, ponieważ dane są przechowywane w sieci P2P, a nie kontrolowane przez jedną instytucję bądź podmiot. Eliminuje to ryzyko naruszenia danych i nieautoryzowanego dostępu do informacji wrażliwych.

Kolejną zaletą dApp jest fakt, że mogą one wchodzić w interakcje z innymi aplikacjami i inteligentnymi kontraktami w sieci. Umożliwia to tworzenie złożonych systemów informatycznych, które mogą ze sobą współdziałać w ramach zdecentralizowanych finansów (DeFi) i zdecentralizowanych autonomicznych organizacji (DAO). Pojęciom tym poświęcimy osobny artykuł na naszym blogu.

Aplikacje dApp są bez wątpienia kluczowym elementem ekosystemu Ethereum i znacznie przyczyniły się do jego sukcesu. Natomiast rozpatrywane niezależnie stanowią istotny postęp w dziedzinie technologii i mogą mieć ogromny wpływ na różne branże. Oferują bezpieczniejszą, przejrzystą i kontrolowaną przez użytkownika alternatywę dla tradycyjnych aplikacji opartych na scentralizowanych serwerach.

* * *

Chcesz kupić kryptowaluty lub wymienić je na gotówkę? Sprawdź nasz kantor kryptowalut Warszawa Bitmona już dziś! Oferujemy także sprzedaż urządzeń do bezpiecznego przechowywania Twoich krypto – portfele sprzętowe marki Ledger oraz specjalne tabliczki do zapisywania frazy odzyskiwania.